هرچه در مورد مبل بادی به شما گفته اند، اشتباه است...و در اینجا دلیل آن است

توسط بایزید دوم بنا شدهاست و دوتای بزرگتر دیگر در غرب توسط سلیم دوم بنا گردیده و توسط آرشیتکت عثمانی معمار سنان طراحی گردیدهاند. در طول سلطنت سلیم دوم بین سالهای ۱۵۶۶ و ۱۵۷۷ جهت استحکام بخشیدن به مسجد، سازهای در خارج ساختمان مسجد توسط معمار بزرگ عثمانی به نام معمار سنان ساخته شد. در سال ۱۶۰۰ آرامگاه مراد سوم و محمد سوم در کنار مقبره سلیم دوم ایجاد گردید. محمد فاتح در همان روز فتح استانبول فرمان تبدیل کلیسای ایا صوفیا به مسجد را صادر کرد و سه روز پس از فتح استانبول، ضمن برپا داشتن مراسم نماز جمعه در ایا صوفیا به امامت آق شمس الدین، خطبه به نام پادشاه فاتح عثمانی خوانده شد. اما جمعه ۲۴ ژوئیه ۲۰۲۰ پس از ۸۶ سال در این محل نماز جمعه برگزار شد. در ۱۰ ژوئیه سال ۲۰۲۰ پس از آن که دیوان عالی اداری ترکیه رای داد که این بنا همیشه مسجد بوده و نباید به موزه تغییر کاربری میدادهاست، رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه فرمان تغییر کاربری موزه ایاصوفیه به مسجد را امضا کرد. تزئینات موزائیکی فعلی باقیمانده از زمان پس از جنگهای مذهبی است. این دو برادر، گنبد و هلال طاق را مستحکم نموده، ستونها را راست کردند و تزئینات داخلی و خارجی ساختمان را ترمیم و اصلاح نمودند.

یکی از با ارزشترین هنرهای موجود در این بنا تزئینات داخلی با موزائیک و ستونهای مرمر آن است. این بنا مجموعاً دارای ۱۰۷ ستون و ۹ در است. ۴ ستون عظیم از سنگ خارای مصری، شبیه پای فیل، ۴ طاق بالا را نگه داشتهاست و گنبد بر روی آنها آرمیدهاست. وزن عظیم گنبد ایا صوفیا از طاقچهها عبور کرده و به ۴ موج شکن تا ستون در گوشههای سالن منتقل میشوند. مراد سوم، دو گلدان مرمر سفید مربوط به یونان و رم از پرگامون آورد که آنها را در دو طرف سالن ورودی مسجد قرار داد. پس از تبدیل ایا صوفیا به مسجد در سال ۱۴۵۳ بسیاری از موزاییکهای تزیینی با گچ پوشانده شدند. در طول سالها موزائیکهای تزئینی، گنجها، عتیقههای مذهبی، تصویرهای نقاشی شده مسیح، مریم مقدس و دیگر مقدسین مسیحی در ایا صوفیا کمکم اضافه شدند و باعث به وجود آمدن کلکسیون اعجابآور موجود کنونی شدند. در کنار موزائیکهای تزئینی و تزئیناتهای مجازی و بادی در طی نیمه دوم قرن نهم مثل تصوری از مسیح در گنبد مرکزی روحانیون و مقدسین ارتدکس، پیامبران و پدران کلیسا. در مراحل بعدی موزائیکهای تزئینی مجازی به این اضافه گردید که در زمان جنگهای ضد مذهبی نابود شدند (۸۴۳ - ۷۲۶).

موزائیکهای راهروهای بالا تعمیر شدند، لوسترهای کهنه قدیمی با لوسترهای جدید و مجلل تعویض گردید. این معبد با چنان شکوه و زیبائی ای دکور شده بود که جاستینیانها (Justinian) اعلام کردند: «سولومان، ما با ساخت این بنا از شما جلو افتادیم». اما پس از این مدت و به پشتوانه تجربهای که دارد، در حال اجرای اقداماتی به منظور طراحی، تامین، تولید و توزیع محصولات و خدمات با کیفیت در حوزه ساخت و تجهیز فضاهای کاری و زندگی مبل حلقه دار است. در آن زمان عبد المجید اول به آنها اجازه داد تا پروندهای از تمامی موزاییکهای تزیینی که پیدا میکردند درست کنند، کار دو برادر مهندس شامل بازسازی موزاییکها نمیشد و در نتیجه پس از پیدا کردن آنها و ثبت موجودیت، کیفیت و شکل آن دوباره بر روی آن گچ میگرفتند. پس از تسخیر قسطنطنیه در پایان جنگ صلیبی چهارم، ایا صوفیا مورد تجاوز و بی حرمتی مسیحیان لاتین قرار گرفت، بسیاری از یادگارهای باستانی و آثار مقدس منجمله سنگ قبر عیسی مسیح، تصویر شیردهی مریم عذرا، کفن عیسی مسیح، کالبد برخی از بزرگان مسیحی دفن شده در ایا صوفیا دزدیده شده و به کلیساهای غرب فرستاده شدند. دَر مرمر درون ایا صوفیا در بخش جنوبی گالری قرار دارد. این کوزه از تنها یک قطعه عظیم سنگ مرمر ساخته شدهاست.  Th is ​data has  been written ᠎wi th the help of GSA Con te nt᠎ Gen er ator DE MO᠎.

پارچههای نفیسی چون ذری و مخمل تنها در تهران، کاشان و هنرستان هنرهای زیبای کاشان تولید میشود. طاسچهها نه تنها به فضای گنبد زیبائی میبخشند بلکه همچنین نیرویهای جانبی گنبد را کنترل نموده، و باعث انتقال مؤثر وزن گنبد به طرف پائین میگردند. این روش ساخت گنبد با استفاده از طاسچهها هرگز قبل از ساخت ایا صوفیا مورد استفاده قرار نگرفته بود. اثرات ساخت چنین بنای باشکوهی چه از دیدگاه معماری و همچنین علم العبادات در تمامی فرهنگها منجمله ارتودکس شرقی، کاتولیکهای رومی و بالاخره بر دنیای اسلامی غیرقابل انکار است. در بیرون ایاصوفیه، ساختمانی جهت خادمان مسجد و مدرسهای جدید احداث شد، و بالاخره منارهها را یک اندازه کردند. وقتی که بازسازی به اتمام رسید، مسجد در یک مراسم باشکوه در ۱۳ ژوئیه ۱۸۴۹ مجدداً بازگردید. محمود یکم در سال ۱۷۳۹ دستور بازسازی مجدد مسجد را داد و به آن مدرسه که هماکنون به صورت کتابخانهاست و ۳۰۰ هزار جلد کتاب در آن جای دارد و همچنین یک آشپزخانه برای پخت و پخش غذا بین بینوایان و یک کتابخانه اضافه نمود، در سال ۱۷۴۰ حوضی جهت وضو ایجاد نمود که همه اینها در مجموع مسجد را تبدیل به یک محل اجتماع نمود. در انتهای بخش غربی (ورودی) و شرقی (محل عبادت) فضاهای موجود در قوسها دارای نیمه گنبدهایی میباشند که خود آنها بر روی سازههای شبیه به گنبدهای دیگری قرار گرفتهاند.